Conferentie van de VSR op 17 en 18 januari 2013
Locatie: Hotel Conferentiecentrum Zonheuvel te Doorn (bij Utrecht).
Het is een cliché om te beweren dat de samenleving radicaal verandert. Iedere generatie vindt dat zij in een zeer speciale tijd leeft. Toch zijn er goede gronden om te spreken van een historische fase van transitie. We kunnen daarbij denken aan de opkomst van de netwerkmaatschappij (Castells), aan de sterke populistische bewegingen in westerse landen, aan de complexiteit van veel beleidsproblemen, aan de financieel-economische-politieke crisis, aan serieuze problemen met democratische representatie en aan de gevoelens van onveiligheid en onzekerheid onder veel mensen.
Tegen deze achtergrond hebben wij als organisatoren twee begrippen gekozen om de huidige context van het recht te thematiseren: complexiteit en superdiversiteit.
Complexiteit verwijst als term naar het toenemende belang van sociale netwerken en de navenante problemen om deze te besturen. Om die reden spreekt men liever van governance dan van government (sturen in plaats van besturen). Daarbij gaan veel stemmen op voor deregulering en burgerparticipatie. Bevoegdheden, professionele standaarden en civiele competenties worden bediscussieerd. Maar wie is verantwoordelijk, wie heeft de regie, wat is de rol van de overheid in een netwerksamenleving? En hoe verhoudt het recht zich tot deze nieuwe arrangementen?
Superdiversiteit is een begrip (van Vertovec, directeur van het Max-Planck-Institute for the Study of Religious and Ethnic Diversity in Duitsland) dat voortvloeit uit de behoefte om het idee te overstijgen dat we een samenleving zijn met minderheden. Het is belangrijk om gebruikelijke concepten te heroverwegen en beleid te voeren dat verder gaat dan de etnische oriëntatie op integratie. Er is behoefte aan een multidimensionale benadering. Wat betekent het om te leven in een land met een enorme diversiteit? Waar en hoe ontstaat nieuwe stabiliteit en een nieuw idee van sociale cohesie? En wat zijn de consequenties voor rechtspraktijk en rechtsstaat?
Onbehagen met de samenleving, met de overheid en met de publieke sector lijkt vrij algemeen te zijn in Europese landen. We zoeken naar een nieuwe balans tussen controle en vertrouwen, tussen besturen en zelfregulering, tussen veiligheidsmaatregelen en vitale energie. Daarbij zijn het gelijkheidsdenken en het gevoel van solidariteit geen vanzelfsprekendheden meer.
Voorlopig programma
Donderdag 17 januari
10.00 uur Aankomst en ontvangst
10.30 uur Keynote: Frank Furedi
Frank Furedi is emeritus hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Kent (School of Social Policy, Sociology and Social Research). Hij publiceert over gezondheid, hoe we kinderen zien en behandelen, voedsel, nieuwe technologie en terrorisme – altijd vanuit het theoretisch perspectief van de voorzorg- en risicocultuur. Zijn laatste boek (2011) is On Tolerance: In Defence of Moral Independence. Zie verder zijn website http://www.frankfuredi.com.
Referent: Agnes Schreiner (UvA)
12.30 uur Lunch
13.30-15.00 uur Workshops, eerste golf
1. Challenges of Risk and Technology Regulation I
Chair Bärbel Dorbeck-Jung (UTwente), B.R.Dorbeck-Jung@utwente.nl
1. Tetty Havinga: Challenges for a public food safety authority: private regulation, global trade, cutbacks and life style risks
2. Sabrina Wirtz: EU risk regulation and its global standards
3. Evisa Kica: Regulation by means of standardization: Key Legitimacy issues of health and safety nanotechnology standards
2. Empirisch onderzoek familierecht I (Empirical research into family law)
Chair Iris Sportel (RU), I.Sportel@jur.ru.nl en Bregje Dijksterhuis (HvA),
3. Dealing with complexity: time and law
Chair Lyana Francot (UU), L.Francot@uu.nl
1. Lisette ten Haaf: Zijn en niet zijn – de paradox van het doorbreken van temporele grenzen
2. Luigi Corrias: Law, Time and Institution: Phenomenological Reflections
3. Wouter Veraart: The Wheel of Restoration
4. Complexity, superdiversity and rule of law – challenges in the developing world I
Chair Janine Ubink e.a. (VVI/ULeiden), J.Ubink@law.leidenuniv.nl
1. Laure d’Hondt: The role of state and private parties in classic regulation of pollution; effective cooperation or blurring authorities? The Surabaya River case in East Java, Indonesia
2. Michiel Köhne: Production of truths: Governance in palm oil related land conflicts
3. André Hoekema: The new complexity of transnational law in its various relations with local law.
4. Marc Simon Thomas: Interlegality as the living reality of legal pluralism in the Ecuadorian Andes
5. Vertrouwen in rechtsstaat en rechtspraak I (Trust in the ‘rechtsstaat’ and the judiciary)
Chair Bert Niemeijer (MvVJ, VU), E.Niemeijer@minjus.nl
1. Kristina Mercelis, Universiteit Antwerpen: Legitimiteit van de Belgische justitie
2. Peter Achterberg en Peter Mascini, (FSW, ErasmusUniversiteit): ‘Rechtstaatspopulisme; een publieksonderzoek’
3. Bert Niemeijer (Vrije Universiteit) en Peter van Wijck (Universiteit Leiden): Verschillen tussen burgers in vertrouwen in de rechtspraak; Opinies, diagnoses, recepten, metingen en verklaringen
4. Marc Hertogh, Rijksuniversiteit Groningen: Geen woorden maar daden! De invloed van legitimiteit en vertrouwen op het nalevingsgedrag van verkeersovertreders
15.00-15.30 uur Koffie/thee
15.30–17.00 uur Workshops, tweede golf
6. Challenges of Risk and Technology Regulation II
Chair Clare Shelley-Egan (org. Bärbel Dorbeck (UTwente))
1. Tanja Ehnert: The EU’s Capacity to Regulate Nanotechnologies: The Case of Nanotechnologies.
2. Elbert de Jong: Effective and timely standard setting for technological uncertain risks: a challenge for liability law
3. Aline Reichow & Bärbel Dorbeck-Jung: Nano-specific soft regulation serving to support occupational health and safety: discovering conditions for compliance
7. Empirisch onderzoek familierecht II (Empirical research into family law)
Chair Iris Sportel (RU) I.Sportel@jur.ru.nl en Bregje Dijksterhuis (HvA)
8. Complexity, superdiversity and rule of law – challenges in the developing world II
Chair Michiel Köhne (WUR), michiel.kohne@wur.nl
1. Jan Michiel Otto: Rule of law in Libya: Where to start after a nightmare of 42 years? Researching access to justice and institutional development in post-Gaddafi Libya.
2. Jessica Carlisle: Constructing Claims about Justice in Post-Gaddafi Libya: Lobbying against the Enduring Effects of Property Expropriation in Tripoli in the Aftermath of Revolution
3. Janine Ubink: Customary justice reform in northern Namibia: A successful case of inclusion of women in traditional governance structures
4. Adriaan Bedner: Current problems of Indonesian legal thinking: “Legism” as a response to complexity
9. Individuele responsibilisering en publieke dienstverlening (Individual responsibilization and public service)
Chair Nienke Doornbos (UvA), n.doornbos@uva.nl
1. Judith van Erp ‘De naleving van declaratie-regels door specialisten’.
2. Tirza Kuijvenhoven ‘De omgang van gezinsvoogden met de discretionaire ruimte die ze hebben bij uithuisplaatsingen’.
3. Nina Holvast & Judith Van Erp ‘Bestuurdersaansprakelijkheid voor wanbeleid van ondernemingen in de semipublieke en private sector’.
4. Peter Mascini, Peter Achterberg & Dick Houtman ‘Neoliberalism and Work-Related Risks: Individual or Collective Responsibilization?’
17.00–19.00 uur Borrel, met
Uitreiking VSR Scriptieprijs
Posterpresentaties
19.30 uur Diner
Vrijdag 18 januari
9.00– 9.45 uur Ledenvergadering VSR (met koffie)
10.00–11.30 uur Workshops, derde golf
10. Recent onderzoek rechtspleging (Recent research in judicial procedure and administration)
Chair XX (Org Wibo van Rossum, w.vanrossum@uu.nl)
1. Wibo van Rossum & Jet Tigchelaar – Wraking bottom up
2. Philip Langbroek – Motivering van vonnissen
3. Bert Marseille –
11. Vertrouwen in rechtsstaat en rechtspraak II (Trust in the ‘rechtsstaat’ and the judiciary)
Chair Bert Niemeijer (MvVJ, VU), E.Niemeijer@minjus.nl
1. Marijke Malsch, NSCR, Amsterdam: Punitiviteit en vertrouwen in de rechter
2. Stijn Sieckelink (NSOB) en Suzan Verberk (Raad voor de Rechtspraak): De reputatie van de Rechtspraak
3. Barbara Oomen (Roosevelt Academy): Afstand en toegang tot het recht: de casus Zeeland
4. Marjolein Odekerken, Universiteit Leiden: Conflictueuze interacties tussen de schuldenaar en de gerechtsdeurwaarder. Het perspectief van de schuldenaar
12. Dialogue
Chair XX (Org Koen van Aeken, K.vanAeken@uvt.nl)
1. Koen van Aeken
2. Anne Meuwese
3.
13. Challenges of Risk and Technology Regulation III
Chair Tetty Havinga (tbc)
1. Clare Shelley- Egan: Meta-regulatory oversight of nanotechnologies: opportunities and challenges
2. Michael Dizon: Laws and Networks- Legal Pluralism in Information and Communications Technology
3. Jesse Reynolds: Climate change, climate engineering, and precaution
14. Opvang en verblijfsrechten van slachtoffers van mensenhandel (Relief and residence rights of victims of human trade)
Chair Marieke van London (WODC), m.van.londen@minjus.nl
1. I. Kulu-Glasgow – Categorale opvang voor slachtoffers van mensenhandel in vier Europese landen
2. D. Lettinga – Exploratief landenonderzoek naar maatregelen tegen oneigenlijk gebruik van verblijfsregelingen voor slachtoffers van mensenhandel in EU’ – Eerste bevindingen.
3. M. Galloway – Tussen beheersing en begeleiding. Een evaluatie van de pilot ‘beschermde opvang risisco-AMV’s’
4. M. van Londen – Evaluatie van de categorale opvang voor slachtoffers van mensenhandel.
11.30–11.45 uur Koffie/thee
11.45–13.00 uur Panel (plenair) over Populisme en de rechtsstaat (Populism and the ‘rechtsstaat’)
Chair Wibo van Rossum (UU), w.vanrossum@uu.nl
Met Ybo Buruma (HR), Ernestine Köhne (O.M.) en Hans Boutellier (Verwey-Jonker).
13.00-14.00 uur Afsluitende lunch
Organisatie: Wibo van Rossum (UU), Katinka Lünnemann (Verwey-Jonker) en Hans Boutellier (Verwey-Jonker)
Info en reacties via vsr.email@gmail.com